6 i 7 grudnia 2013 roku w gmachu Wydziału Promocji Handlu i Inwestycji Konsulatu Generalnego RP w Kolonii odbyło się szkolenie metodyczne dla nauczycieli języka polskiego jak co roku organizowane przez Związek Nauczycieli Języka Polskiego i Pedagogów w Niemczech.
W spotkaniu wzięło udział kilkanaście nauczycielek języka polskiego z całych Niemiec oraz Przewodnicz±ca Związku – Pani Liliana Barejko-Knops. Jako nowa członkini, dopiero przygotowuj±ca się do pracy pedagogicznej, równie¿ mia³am okazję uczestniczyć w tym spotkaniu.
Szkolenie było prowadzone przez Panią Małgorzatę Małyską oraz Pania Grażynę Wiśniewską z Polonijnego Centrum Nauczycielskiego w Lublinie, specjalizujące się w zakresie metodyki nauczania.
Pani Małgorzata Małyska zajmuje się edukacją wczesnoszkolną. Jej zajęcia miały na celu pokazać jak mogą wyglądać lekcje w młodszych klasach, by były ciekawe i efektywne, oraz zainspirować do pomysłów na niekonwencjonalne zajęcia.
Pierwszego dnia Pani Małyska, w ramach wprowadzenia, zaprezentowała platformę Włącz Polskę i objaśniła, z jakim materiałem mamy na niej do czynienia, a także zwróciła uwagę na najważniejsze dokumenty, określające wytyczne pracy każdego polonisty uczącego za granicą, oraz wskazała różnice między nauczaniem języka polskiego w kraju i poza granicami Polski. Wśród tych dokumentów wymienić należy Podstawę programową dla uczniów w Polsce, Podstawę programową dla uczniów za granicą, Ramy programowe, Program nauczania języka polskiego jako języka dziedziczonego, czy też Program nauczania języka polskiego na obczyźnie.
W dalszej części spotkania Pani Małgorzata Małyska przeprowadziła z uczestniczkami przykładową lekcję dot. poezji Juliana Tuwima. Celem lekcji było pokazanie znaczenia metod aktywizujących dla efektywności procesu nauki. Uczestniczki miały za zadanie zaprezentować utwory poety w taki sposób, by ich treść na długo zapadła w pamięci uczniów. W tym celu, zastosowano inscenizacje, a także wykorzystano formy graficzne – plakaty.
To pokazuje, że w procesie edukacji nie można zapominać o zabawie, zwłaszcza wśród młodszych uczniów. Nauka przez zabawę ze wsparciem metod aktywizujących oraz odwołaniem się do emocji, sprawia, że zajęcia są dla dzieci atrakcyjniejsze i pracują one o wiele bardziej efektywnie.
Inną propozycją lekcji były zajęcia pt. Jesienne grzybobranie, bazujące na wierszu Jana Brzechwy Grzyby. Idealnym wprowadzeniem do lekcji była zabawa w grzybobranie w takt muzyki.
Na przykładzie tekstu Okulary Juliana Tuwima, Pani Małgorzata podkreśliła, że warto również wykorzystywać prezentacje multimedialne podczas zajęć.
Pani Grażyna Wiśniewska z kolei zaprezentowała sposoby pracy ze starszymi uczniami.
Na swoich lekcjach uwadze poddała m.in. wiersze Jana Brzechwy, a także obraz Jacka Malczewskiego pt. Wigilia na Syberii, który zestawiła z korespondującym z nim tekstem Jacka Kaczmarskiego o takim samym tytule. Dużo uwagi poświęcono klasyce polskiej literatury – Panu Tadeuszowi Adama Mickiewicza. Zadaniem uczestniczek seminarium było zaproponować pomysł na lekcję dot. słynnego opisu burzy. Nie zabrakło również tekstów poruszających tematykę bożonarodzeniową, jak Jest taki dzień Seweryna Krajewskiego.
Pani Grażyna skupiła szczególną uwagę na metodę łączenia różnych tekstów kultury (literatura, film, muzyka) – tzw. korespondencję sztuk. Dzięki temu zajęcia są ciekawsze i poszerzają wiedzę nie tylko językową, ale także na temat kultury i tradycji polskiej.
Prowadząca tę część seminarium podkreśliła, że obraz ma być prowokacją do mówienia.
Podobnie jak Pani Małgorzata Małyska, również Pani Grażyna Wiśniewska starała się dodatkowo urozmaicić swoje lekcje przez prace w grupach, taniec, gry i zabawę (np. gra „Kartka”).
Sesja przypadła m.in. na 6 grudnia, w związku z tym nie mogło zabraknąć niespodzianek. Na koniec pierwszego dnia szkolenia wszyscy zostali zaproszeni przez Panią Przewodniczącą Związku na wspólną kolację, podczas której można było nie tylko delektować się kuchnią chińską, ale również swobodnie porozmawiać i wymienić się doświadczeniami, co pozwoliło na bliższe poznanie się.
Była to również doskonała okazja do wspólnego śpiewu polskich pieśni.
Podczas naszego spotkania panowała niezwykle przyjazna i rodzinna atmosfera, a w związku z nieprzypadkową datą 6 grudnia dało się także poczuć atmosferę świąteczną.
Na zakończenie dwudniowego szkolenia Pani Liliana Barejko-Knops podziękowała Prowadzącym seminarium i w ramach wdzięczności obdarowała je drobnymi upominkami. Poza tym, Przewodnicząca Związku wręczyła oficjalne podziękowania niektórym członkiniom przy okazji ich urodzin, podkreślając przy tym znaczenie ich pracy i zaangażowanie na rzecz Związku i Polonii.
Nie zabrakło również świątecznych akcentów. Przy pięknej choince i świątecznej muzyce w tle, wszyscy podzielili się opłatkiem i złożyli sobie życzenia z okazji zbliżających się świąt Bożego Narodzenia.
Z tej okazji, Pani Liliana Barejko-Knops wręczyła również każdej uczestniczce mały drobiazg.
Na sam koniec również prowadzące szkolenie Pani Małgorzata Małyska i Pani Grażyna Wiśniewska obdarowały uczestniczki materiałami dydaktycznymi w formie płyt CD oraz książek, które na pewno ułatwią pracę każdego nauczyciela. Wśród tych pomocy pojawiły się takie pozycje, jak: Bliźniacze słowa Liliany Madelskiej, Dyktanda obrazkowe. Rymy na każdą okazję Magdaleny Józefczuk-Dmitrocy, W kąciku zabaw. Propozycje scenariuszy imprez dla dzieci Bogdana Lipińskiego i Jadwigi Lipińskiej, a także śpiewanki dla Janka i Hanki pod red. Jacka Szponara.
Podczas szkolenia podkreślano wielokrotnie znaczenie nauki języka ojczystego.
W dzisiejszych czasach niezwykle istotna jest nie tylko edukacja czysto językowa, ale ważne jest poznawanie i kultywowanie tradycji oraz bardzo istotna jest znajomość podstawowej wiedzy nt. kultury i historii polskiej, by mieć świadomość swoich korzeni. To wręcz konieczne, by w dzisiejszym zglobalizowanym świecie nie zatracić swojej tożsamości i umieć się odnaleźć w nowej rzeczywistości.
Podsumowując, nie pozostaje mi nic innego, jak zachęcić wszystkich zainteresowanych do współpracy z naszym Związkiem. Serdecznie zapraszamy!
Kamila Danielak